Journalistiek artikel is een ondertekende tekst die het standpunt van de auteur over een specifiek onderwerp, in het algemeen actueel of een gebeurtenis, onthult, hetzij vanuit een neutraal perspectief of vanuit een subjectief niveau, en die wordt belicht in een of ander schriftelijk communicatiemedium.
De belangrijkste functie is om te informeren, maar het ondersteunt ook kritische evaluaties en meningen over evenementen en nieuws. De elementen die in de journalistieke tekst voorkomen zijn:
- Uitgevende instelling: Collectief. “Als een specifieke persoon, journalist, redacteur, verslaggever en columnist die het artikel voorbereidt, de belangen behartigt van een bepaalde redactiegroep.
- Ontvangers: breed en heterogeen publiek, zonder de mogelijkheid te hebben om te reageren of de juistheid van de informatie te verifiëren. Een criticus wees erop dat hij alleen de afstand kan verifiëren tussen wat er is gebeurd en hoe het in de pers verschijnt. Alleen dan kunnen we de afstand tussen gebeurtenissen en de manier waarop ze worden gepresenteerd waarderen. Dit feit wordt geverifieerd door de verschillende inhoud over dezelfde gebeurtenis in verschillende kranten te observeren. Communicatie kan tot stand komen door middel van brieven aan de redacteur, maar nooit een volledig communicatieproces.
- Kanaal: geschreven pers, internet. Het gaat om zeer complexe technische middelen en processen. Vanaf het moment dat de krant wordt geproduceerd totdat deze de handen van de ontvanger bereikt, doorloopt hij verschillende processen, waardoor zeer korte tijdelijke afstanden en zeer grote ruimtelijke afstanden worden bespaard.
Een bijzondere modaliteit is het kritiekartikel, dat literaire kritiek, film, theater of elk soort show kan zijn (in Spanje en sommige Latijns-Amerikaanse landen worden bijvoorbeeld stierengevechten gehouden). Ongeacht het genre zijn alle krantenartikelen over het algemeen gerelateerd aan een bepaald aspect van vandaag.
Bij opinieartikelen is hierin meer vrijheid. Doorgaans is het de persoon die het artikel ondertekent, die het soort schrift gebruikt waar hij zich het prettigst bij voelt. Daarom kunnen we columnisten vinden die echte literaire oefeningen doen in een journalistiek medium, terwijl anderen liever vasthouden aan een minder geavanceerde taal.
De titel van een journalistieke tekst moet worden gedaan na het schrijven van de tekst en niet ervoor, omdat aan het einde van het schrijven rekening wordt gehouden met wat aantrekkelijker kan zijn voor de lezer. Het onderwerp kan in acht of minder woorden worden samengevat. Het verdient de voorkeur om het werkwoord in de tijd aanwezig is.