In algemene termen reageert kristallisatie op een proces dat in de chemie wordt gebruikt, van stollen uitgaande van een gas, vloeistof of zelfs een oplossing (van ionen, atomen of moleculen), die met elkaar zijn verbonden om een kristallijn netwerk te vormen. Men kan ook zeggen dat het de bewerking is waarmee een component wordt afgescheiden van een vloeibare oplossing om over te brengen naar de vaste fase. Met andere woorden, het is het omgekeerde proces van oplossen.
Het kan worden gekristalliseerd door smelten, oplossen of sublimeren. In de chemie wordt het oplossen van een vaste stof veel gebruikt om te worden gezuiverd, door kristallisatie, omdat tijdens de groei van het kristal moleculen van hetzelfde type, dezelfde vorm en grootte zich verenigen en de neiging hebben om de aanwezigheid van onzuiverheden uit te sluiten.
Tijdens het proces wordt de vaste stof onderworpen aan een geschikt oplosmiddel dat heet zal zijn, waardoor een verzadigde oplossing wordt verkregen. Vervolgens wordt het afgekoeld en in dit proces wordt de oplossing oververzadigd, wat kleine kristallisatiekernen begint te vormen in de omgeving van de houder die wordt gebruikt of op het oppervlak van de vloeistof zelf. Dus andere moleculen bewegen en verenigen zich op het oppervlak, waardoor het kristallijne rooster ontstaat. Ten slotte worden de verkregen kristallen uit het water gehaald en gewassen, als ze niet de verwachte zuiverheid bereiken, kunnen ze het proces herhalen met hetzelfde of een ander oplosmiddel.
Opgemerkt moet worden dat als de vorming van de vaste stof op een ordelijke manier wordt uitgevoerd, de kristallen ontstaan en dus kristallisatie heeft plaatsgevonden, maar als dit op een ongeordende manier gebeurt, ontstaat er een amorfe vaste stof en wordt gezegd dat de vaste stof is neergeslagen.
Daarom wordt aanbevolen om de kristallisatie langzaam uit te voeren, aangezien het oplossen bij het zeer snel afkoelen amorfe vaste stoffen kan veroorzaken (die veel onzuiverheden in de kristalroosters bevatten).
Ten slotte krijgt de term kristallisatie ook andere toepassingen in het dagelijks leven. Het kan bijvoorbeeld worden gebruikt om te verwijzen naar ideeën, gevoelens of projecten die zijn uitgekomen of die zijn uitgevoerd, "wat gek leek aan Marco, kristalliseerde uit tot een geweldig bedrijf."
