In het algemeen vertegenwoordigt duisternis de afwezigheid van licht, wat betekent dat mensen de objecten die zich om hen heen bevinden, ook andere mensen, niet correct kunnen visualiseren. Aan de andere kant is deze term altijd in verband gebracht met het negatieve, met het kwaad. Voor christenen zijn de duivel en de hel elementen van duisternis.
Voor de wetenschap, wordt de duisternis het bereiken van een gedeeltelijk lage niveau van het licht. Waar die objecten die geen licht hebben, de neiging hebben om minder zichtbare fotonen te reflecteren dan andere objecten, zullen ze er dan ook ondoorzichtig uitzien.
Voor poëzie wordt duisternis gezien als een element dat verdriet, depressie en kwaad weerspiegelt. Psychologisch kan duisternis een sterke impact hebben, zozeer zelfs dat het melancholie en nostalgie bij mensen kan opwekken, vooral bij personen die lijden aan een depressieve stoornis. Het is belangrijk op te merken dat voor mensen die aan fobieën en angsten lijden, duisternis een enigszins problematisch probleem kan zijn, omdat het die gevoelens kan versterken.
Op artistiek niveau kan duisternis worden gebruikt om meer intensiteit of contrast met licht te geven. In de schilderkunst wordt duisternis gebruikt om onder meer hulplijnen en holtes te vormen. Deze figuren zijn gemaakt om het oog naar het schilderij te trekken, omdat de schaduw optiek toevoegt.
Voor sommigen kan de duisternis donker zijn, een medeplichtige van vele gevaarlijke misdrijven, aangezien bandieten hun wandaden vaak in het donker begaan. Voor anderen symboliseert de duisternis echter passie, de ontmoeting tussen geliefden die de duisternis gebruiken om de teugels van hun liefde los te laten. Veel verliefde stellen geven de voorkeur aan dates in het maanlicht, gezien het de perfecte setting is voor een romantische avond.
