In de literatuur wordt het literaire apparaat of de retorische figuur waarin het ene woord wordt aangevuld met een ander woord dat een volledig tegenovergestelde betekenis heeft of dat tegenstrijdig is, een oxymoron genoemd. Het gebruik van deze twee tegengestelde concepten zou als gevolg daarvan leven geven aan een derde concept. Op deze manier zou de lezer via de gebruikte metaforen bepaalde details aangeven over wat er wordt verteld of beschreven. Dat is het geval met de uitdrukking "een eeuwig moment", die absurd lijkt, maar openlijk aangeeft dat beide hoofdrolspelers een moment van grote intensiteit hebben geleefd.
Het woord oxymoron komt van het Griekse "oxymoron", een woord dat is samengesteld uit "oxys", wat vertaald kan worden als "scherp, fijn", en "moros", waarvan de betekenis "bot, dom" is. De lexicale elementen, zo blijkt uit de uitgevoerde studies, bleken Hellenismen te zijn die in de 18e eeuw werden geïntroduceerd; in het Spaans is het zeldzaam dat de oorspronkelijke Griekse meervoudsvorm "oxímora" behouden blijft, hoewel dat in het Engels en Duits is. De Latijnse vorm is "condractio in terminis". Sommigen geven aan dat het woord zelfs een exact voorbeeld is van het concept dat het herbergt: het is enerzijds prima en gezond, anderzijds wordt het als belachelijk of dom ervaren.
In tegenstelling tot oxymorons zijn er pleonasmen, die retorische figuren waarin de gepromote uitdrukking wordt geplaagd door overtolligheid. Als voorbeeld is er de uitdrukking "ik heb het met eigen ogen gezien". Evenzo is een verwant concept dat van paradoxen, die uitspraken die zin of logica missen of die indruisen tegen wat algemeen wordt aanvaard.
