Viroïden zijn besmettelijke elementen die ziekten kunnen veroorzaken bij hun gastheren. Viroïden kunnen alleen planten ziek maken, aangezien er nog steeds niet bekend is dat men een mens of ander dier ziek heeft gemaakt. Net als virussen worden viroïden niet als levende wezens beschouwd, omdat ze geen enkele vorm van metabolische activiteit hebben.
Theodor Otto Diener is de plantenexpert die de eerste viroïde ontdekte bij het analyseren van de oorzaak van de ziekte van de aardappelknol, waarvan men aanvankelijk dacht dat deze te wijten was aan een virus, maar in werkelijkheid was het een viroïde.
Wat hun kenmerken betreft, hebben viroïden weinig structurele en genetische complexiteit, ze worden eerder beschouwd als een extreem intense vorm van parasitisme. Het bestaat alleen uit enkelstrengige RNA-deeltjes met een korte lengte. Ze kunnen de vorm hebben van cirkels of staafjes. Ze hebben geen enkele vorm van RNA-activiteit en om te repliceren, hebben ze de cellen nodig die ze besmetten. Gezien hun locatie, wordt aangenomen dat ze de ziekte veroorzaken door belemmeringen de genregulatie van de ontvangende cel in de wijzigingsfase van messenger RNA.
Het is momenteel bekend dat ten minste 300 soorten viroïden alleen hogere planten kunnen infecteren, of ze nu houtachtig of kruidachtig zijn. De gastheervariëteit aan viroïden is zeer uitgebreid. De meest voorkomende ziekten veroorzaakt door viroïden zijn: appelhuid aangetast door kneuzingen, tomatenatrofie, de ziekte van de aardappel of aardappel filiforme knol, de ziekte van geroosterde avocado, enz.
Anders dan plantenvirussen, viroïden kan repliceren, ophopen, en tonen symptomen effectiever bij hoge temperaturen en een even hoge sterkte van het licht.
